فرآیند تحولات هویتی جهان اجتماعی:

تغییرات در جهان اجتماعی:

1) تغیراتی که درون یک جهان اجتماعی واحد رخ می دهد و مربوط لایه های سطحی جهان اجتماع می باشد.

2) تغییراتی که جهان اجتماعی را به جهان اجتماعی دیگری تبدیل می کند و مربوط به لایه های عمیق جهان اجتماعی می باشد.

تحول فرهنگی:

به تغییراتی که مربوط به لایه های عمیق جهان اجتماعی است و جهان اجتماعی را به جهان اجتماعی دیگری تبدیل می کند و موجب تحول هویت جهان اجتماعی می شود تحول فرهنگی می گویند.

تزلزل فرهنگی:

اگر تعارض فرهنگی(شیوه زندگی ناسازگار با عقاید و ارزش ها) ادامه یابد و جهان اجتماعی نتواند کنش های اجتماعی را بر اساس فرهنگ خود سامان دهد و عقاید و ارزش هایی که هویت فرهنگی جهان اجتماعی را می سازد مورد تردید قرار بگیرند و استقرار خود را در جامعه از دست بدهند تزلزل فرهنگی رخ می دهد.

تعارض فرهنگی و تزلزل فرهنگی:

هر تعارض فرهنگی به تزلزل فرهنگی منجر نمی شود، زیرا گاهی می توان با کنترل و مدیریت از ادامه تعارض فرهنگی جلوگیری کرد و هنجار ها و رفتار ها به سمت عقاید و ارزش های مورد قبول جامعه سوق داد و مانع از ایجاد تزلزل فرهنگی شد .

ناسازگاری و تعارضی که در سطح رفتارها و هنجار ها بوجود آمده اگر ادامه یابد و به سطوح عمیق تر یعنی عقاید و ارزش ها برسد تزلزل فرهنگی ایجاد می شود .

رابطه تزلزل فرهنگی و بحران هویت:

تزلزل فرهنگی می تواند منجر به ایجاد بحران هویت گردد. تزلزل فرهنگی می تواند باعث ایجاد بحران هویت گردد، زیرا بحران هویت زمانی بوجود می آید که جهان اجتماعی توان حفظ و دفاع از ارزش های اجتماعی خود را نداشته باشد.

اگر یک جهان اجتماعی با بحران هویت مواجه شود راه برای دگرگونی و تحول هویت فرهنگی جهان اجتماعی باز می شود.

بحران هویت و تحول هویت فرهنگی جهان اجتماعی:

بحران هویت راه را برای دگرگونی و تحول هویت فرهنگی جهان اجتماعی باز می کند، زیرا اگر بحران هویت به وجود آید تغیرات اجتماعی در یک جهان اجتماعی واحد اتفاق نمی افتد بلکه جهان اجتماعی را به جهان اجتماعی دیگری تبدیل می کند و موجب ایجاد تحولات فرهنگی می گردد.

انواع تحولات فرهنگی:

1) تحولات فرهنگی مثبت

2) تحولات فرهنگی منفی

تحولات فرهنگی مثبت:

اگر فرهنگی که دچار تزلزل و بحران و تحول شده فرهنگی باطل باشد و به سمت فرهنگ حق تغییر جهت دهد تحول فرهنگی مثبت رخ می دهد. مانند تبدیل جامعه از اموی به نبوی .

تحولات فرهنگی منفی:

اگر فرهنگی که دچار تزلزل، بحران و تحول شده است فرهنگ حق باشد و به سمت فرهنگ باطل تغییر جهت دهد تحول فرهنگی منفی رخ می دهد. مانند تبدیل جامعه نبوی به اموی .

علل ایجاد تحولات فرهنگی:

1) تحولات درونی

2) تحولات بیرونی(تاثیر پذیری یک فرهنگ از فرهنگ های دیگر (

علل تحولات درونی:

1) نو آوری ها و ابداعات مثبت و منفی افراد جهان اجتماعی

2) کاستی ها و بن بست های موجود در هویت فرهنگی جهان اجتماعی

پیامد بن بست ها و کاستی های درونی:

پیامد بن بست ها و کاستی های درونی در یک جهان اجتماعی عبارت است از کهولت و مرگ جهان اجتماعی. 

مرگ جهان اجتماعی زمانی رخ می دهد که :

جهان اجتماعی با کاستی و بن بست ها درونی روبرو باشد و با به کارگیری تمام ظرفیت های خود نتواند به نیاز های طبیعی، جسمی، فطری و معنوی انسان ها پاسخ دهد .

مشکلات فرهنگی جامعه ای که توان پاسخگویی به نیازهای معنوی و فطری انسان را ندارد:

1) پوچ انگاری

2) از دست دادن نشاط زندگی

3) یأس و نامیدی

4) خودکشی

تأثیر کاستی و خلا معنوی بر دانشمندان و متفکران اجتماعی:

1) باز اندیشی درباره بنیان های عقیدتی و ارزشی جهان اجتماعی.

2) تشویق جهان اجتماعی برای عبور از مرزهای هویت فرهنگی خود.